Hoge Raad zet streep door herstelwet box 3
De vraagstukken rondom het stelstel van heffing van vermogensbelasting box 3 heeft weer een belangrijke ontwikkeling doorgemaakt. Op 6 juni 2024 oordeelde de Hoge Raad dat de huidige belasting in box 3 nog altijd in strijd is met het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens. Dit geldt zowel voor de herstelwet (voor de belastingjaren 2017 tot en met 2022) als voor de overbruggingswet (vanaf 2023). Wat betekent dit? We zetten de feiten voor je op een rijtje.
Het Kerstarrest
Op 24 december 2021 besloot de Hoge Raad dat het huidige box 3-systeem, dat vanaf 2017 van toepassing is, in strijd is met het eigendomsrecht en het discriminatieverbod in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Dit box 3-stelsel kwam er op neer dat het voordeel uit sparen en beleggen werd belast op basis van forfaitair (fictief) rendement gebaseerd op gemiddelde rendementen, in plaats van op het werkelijke rendement.
De Hoge Raad oordeelde dat rechtsherstel (compensatie) aan belastingplichtigen moet worden geboden. Om dit in goede banen te leiden is de wet rechtsherstel box 3 (lees hierna: Herstelwet) in het leven geroepen.
De Herstelwet
De Herstelwet is in werking getreden om, met terugwerkende kracht, de vermogensbelasting in box 3 over de jaren 2017 tot en met 2022 in overeenstemming te brengen met de uitspraak van de Hoge Raad van 24 december 2021. De herstelwet gaat uit van een forfaitair berekend rendement verdeeld in drie categorieën: banktegoeden, overige bezittingen en schulden. Deze regeling zou het werkelijke rendement zo goed mogelijk moeten benaderen. De Hoge Raad oordeelde op 6 juni 2024 dat de herstelwet nog steeds het verdrag schendt wanneer het forfaitaire rendement hoger is dan het werkelijke rendement. Maar wat is nu het werkelijke rendement?
Het werkelijke rendement
De Hoge Raad gaf ook een aantal regels hoe het werkelijke rendement te berekenen. Voor de berekening van het werkelijke rendement moet:
- het gehele vermogen in box 3 meegenomen worden, inclusief bank- en spaartegoeden. Hierbij geldt niet alleen het rendement op het vermogen op 1 januari, maar het rendement op het gehele vermogen gedurende het hele jaar;
- gekeken worden naar het nominale rendement, zonder rekening te houden met inflatie;
- niet alleen de rechtstreekse voordelen uit vermogensbestanddelen betrokken worden, zoals rente, dividend en huur. Ook de gerealiseerde én ongerealiseerde positieve en negatieve waardeveranderingen tellen mee.
- geen rekening gehouden worden met positieve of negatieve rendementen in andere jaren bij de bepaling van het rendement in 1 jaar. Er is geen mogelijkheid van verliesverrekening over de jaargrens heen.
Bij de Hoge Raad lag ook nog de vraag of een belastingplichtige recht heeft op een rentevergoeding als de belastingplichtige rechtsherstel, en dus een teruggaaf, voor box 3 krijgt. De Hoge Raad oordeelt dat dit in principe niet het geval is. Dit kan alleen anders zijn wanneer bij berekening van de wettelijke rente over de belastingvermindering, deze wettelijke rente hoger is dan de belastingvermindering in box 3 zelf.
Hoe nu verder?
De Belastingdienst geeft aan dat je voorlopig niets hoeft te doen. Als de uitspraak gevolgen heeft voor jouw belasting in box 3, dan stuurt de Belastingdienst u later dit jaar een brief. De Belastingdienst ontwikkelt op dit moment een digitaal formulier ‘opgaaf werkelijk rendement’. Je kunt voor jezelf een globale berekening maken of het zinvol is om een beroep te doen op het werkelijke rendement middels het formulier dat de Belastingdienst op korte termijn beschikbaar stelt.
Voor meer informatie, verwijzen wij je graag naar de website van de Belastingdienst en van de Rijksoverheid.
Geschreven naar de stand van zaken op 24 juni 2024.
Disclaimer
Dit artikel bevat alleen algemene informatie en geen persoonlijk advies. Wil je persoonlijk advies, overleg dan met jouw (fiscaal) adviseur wat de beste keuze voor jou is
Ook interessant voor jou

Partner aan het woord
We laten graag onze partners aan het woord om te vertellen hoe zij de samenwerking met DebitRoom ervaren

Niels van den Brandt, founder van DebitRoom, vertelt!
Niels van den Brandt, oprichter van DebitRoom vertelt over zijn ondernemersreis en de oprichting van DebitRoom

Efficiënter sparen: de mogelijkheden van een box 2 Spaar BV
In een tijd waarin de spaarrentes weer dalen en de belastingdruk in box 3 door veel spaarders als onrechtvaardig wordt ervaren, biedt de Spaar BV mogelijk een aantrekkelijk alternatief. Een Spaar BV is een besloten vennootschap die wordt opgericht door een natuurlijk persoon

ECB kondigt renteverlaging aan
Voor het eerst in 5 jaar tijd daalde de ECB rente. In juni besloot de ECB de rente te verlagen naar 3.75%. Deze verlaging komt na 10 renteverhogingen, in iets meer dan een jaar tijd, waarbij in september 2023 een recordhoogte van 4% werd bereikt. Naar verwachting komen er nog 2 renteverlagingen aan voor 2024. Wat houdt dit in en wat zijn de mogelijke gevolgen hiervan? Je leest het hier.